De aandacht voor nieuwe en opkomende stoffen in ons milieu neemt toe. Overheden en bedrijven hebben veel vragen over wat ze moeten doen als men vermoedt dat een (voorheen) onbekende stof in het milieu aanwezig is. Daarom heeft het Uitvoeringsprogramma (UP) van het convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020 een project opgezet met als thema ‘Omgaan met nieuwe bedreigingen voor de bodem en ondergrond’. Een thema dat volledig aansluit bij de transitie naar duurzaam en efficiënt gebruik van de bodem en ondergrond. In dit convenant hebben Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en het bedrijfsleven afspraken gemaakt over de invulling van de transitie en opgaven in de bodem en ondergrond [zie ook www.bodemconvenant.nl ].
Door een consortium van Arcadis, Bioclear earth, TTE Consultants en Witteveen+Bos is een voorstel uitgewerkt om te komen tot handelingskaders en tot een preventie- en signaleringssysteem. Dit wordt gedaan voor stoffen waarvan het sterke vermoeden bestaat dat deze een grote impact hebben op mens en milieu. Dit voorstel hebben wij in nauwe samenwerking met de kennisinstituten RIVM, WENR en KWR opgesteld. Afgelopen maand heeft het Uitvoeringsprogramma deze opdracht aan ons consortium gegund.
De kern van de opdracht is na te gaan wat de risico’s zijn van deze nieuwe stoffen of van nieuwe inzichten van al langer bekende stoffen (zoals bijvoorbeeld lood in de bodem of het ontstaan van antibiotica-resistentie) voor de bodem en de ondergrond. Daarnaast gaan we beschrijven wat hiervoor praktische handelingskaders zijn en welke gegevens zijn nodig om tot actie over te kunnen gaan. Deze opdracht heeft een looptijd van 2 jaar. De te leveren producten aan het einde van deze opdracht zijn:
Een risicomanagementsysteem. Indien nieuwe kennis of informatie beschikbaar komt over (gevaren van) opkomende stoffen, zorgt het risicomanagementsysteem ervoor dat deze informatie snel beschikbaar komt, zodat adequaat gereageerd kan worden. Dit managementsysteem moet functioneren als een signalerings- en preventiesysteem.
Handelingskaders voor het geval nieuwe stoffen al aanwezig zijn in grond of grondwater. Deze handelingskaders helpen om verantwoord te handelen. Ze beschrijven de te nemen acties en helpen zo ketenpartijen adequaat te reageren (zowel preventief als curatief) zijn.
Onze aanpak is mede tot stand gekomen door de input van deelnemende overheden en bedrijven. Deze deelnemers hebben toegezegd de te ontwikkelen producten in de praktijk te testen door het uitvoeren van pilots. Ook de inbreng van de kennisinstellingen is hiervoor belangrijk.
Tussentijdse resultaten van pilots en de eindproducten van deze opdracht zullen worden gedeeld met alle partners van het Convenant Bodem & Ondergrond.
Contact: martijn.van.houten@witteveenbos.com
Wil je meer weten, neem dan contact op met Maurice Henssen of Cirsten Zwaagstra.
